Celem projektu było poszerzenie wiedzy ekonomicznej, rozwijanie kompetencji przedsiębiorczości i kształtowanie dyspozycji do bycia przedsiębiorczym u dzieci w wieku od 4 do 7 lat poprzez udział w zajęciach edukacyjnych oraz przekazanie wiedzy i narzędzi do doskonalenia umiejętności dziesięciu osobom prowadzącym z dziećmi zajęcia „Przedsiębiorcze dzieci”.
Czas trwania
luty-lipiec 2014
Obszar terytorialny
5 gmin wiejskich województwa podkarpackiego: Pawłosiów, Przeworsk, Rokietnica, Wiązownica, Zarzecze
Cel i główne działania
Pierwszym etapem projektu było przygotowanie osób pracujących z dziećmi do prowadzenia zajęć z edukacji ekonomicznej. Nauczycielki z przedszkoli i szkół, które zakwalifikowały się do udziału w projekcie odbyły szkolenie przygotowujące oraz uczestniczyły w spotkaniu doskonalącym. Przez trzy miesiące nauczycielki prowadziły zajęcia dla dzieci – w szkołach i przedszkolach. Tematykę spotkań określał program zajęć. Zanim rozpoczęły się zajęcia, dzieci odpowiadały w ankiecie na cztery pytania dotyczące pieniędzy i banku. Dzieci odpowiadały na pytania za pomocą rysunków, które nauczycielki zebrały i opisały.
Zajęcia rozpoczęły się od tematów znanych dzieciom z codziennych czynności – sklep i zabawa w robienie zakupów, przygotowanie listy zakupów. Następnie wykonywały nieco trudniejsze zadania, jak porównywanie cen produktów z listy zakupów i szukanie sposobu na zarobienie pieniędzy na zakupy. Najczęściej dzieci decydowały się na organizację kiermaszu, a pieniądze zarobione z fantów przeznaczyły na zakupy. Wspólne wyjście do sklepu i samodzielne zakupy dla niektórych dzieci było prawdziwą przygodą, bo pierwszy raz mogły to zrobić nie tylko towarzysząc dorosłemu, ale samemu podejmując decyzję i w pełnej odpowiedzialności za wynik procesu. Z zakupionych produktów dzieci przyrządzały potrawy, a o tym jaka to będzie potrawa dzieci decydowały przez głosowanie.
W drugiej części cyklu zajęć dzieci miały do czynienia z nowymi działaniami: wizytą w banku, spotkaniem z lokalnymi przedsiębiorcami oraz przeprowadzeniem zmiany w najbliższym środowisku. Dzieci zostały poproszone o obserwację i podanie pomysłów, co chciałby zmienić w okolicy, w przedszkolu lub szkole. Zdarzało się, że dzieci w jednej grupie miały dużo różnych pomysłów, musiały więc w drodze negocjacji zdecydować się na jeden. Następnie zastanawiały się co będzie potrzebne, co trzeba dokupić, kogo poprosić o pomoc. Przygotowywały plany działań i odwiedzały dyrektorów szkół, przedszkoli, wójtów z prośbą o pomoc w realizacji przedsięwzięcia. Efekty tych działań były ogromne. Dzieciom, przy pomocy dorosłych udało się m. in.: wymienić podłogę w sali, odnowić plac zabaw, pomnik patrona szkoły, wymienić płot, drzwi, dokupić ławeczkę do ogrodu, nową piaskownicę, oczyścić kosze do segregacji śmieci i urządzić akcję promocyjną biblioteki. Na zakończenie tych działań odbywało się wspólne świętowanie sukcesu z dziećmi, rodzicami, nauczycielkami i innymi osobami zaangażowanymi w przeprowadzenie zmian.
Na koniec projektu dzieci ponownie wypełniały ankietę z czterema pytaniami – tymi samymi, które uzupełniały na początku zajęć. Okazało się, że ponad 90% dzieci odpowiedziało na pytania lepiej, niż na początku.
Odbiorcy
– 117 dzieci w wieku od 4 do 7 lat z przedszkoli i szkół w gminach województwa podkarpackiego,
– 10 nauczycielek przedszkoli i nauczania zintegrowanego w gminach województwa podkarpackiego,
– rodzice dzieci biorących udział w zajęciach, pracownicy szkół i przedszkoli, lokalni przedsiębiorcy, wójtowie i sołtysi.
Efekty (liczby, statystyki, wypowiedzi, raporty/publikacje)
12 sierpnia 2014 r. w audycji radiowej w Programie 1 Polskiego Radia w Porannych Rozmaitościach działu Gospodarka koordynatorka projektu Teresa Ogrodzińska opowiadała o działaniach z projektu „Przedsiębiorcze dzieci”. Audycji można wysłuchać ze strony Polskiego Radia: http://www.polskieradio.pl/7/670/Artykul/1200240/
Raport: „Przedsiębiorcze dzieci. Raport z ewaluacji projektu pilotażowego”.
Na podstawie sprawozdań i dokumentacji nauczycielek, wizyt monitorujących oraz wyników ewaluacji stwierdziliśmy, że w wyniku udziału w projekcie dzieci poznały nowe terminy i zrozumiały, co to jest moneta, banknot, bank, bankomat, oszczędzanie, planowanie wydatków. Dzieci podejmowały działania przedsiębiorcze, poznały lokalnych przedsiębiorców i instytucje finansowe. Zapoznały się w praktyce z planowaniem wydatków, przeprowadziły wspólne przedsięwzięcia i nauczyły się wspólnego decydowania na co przeznaczyć zysk.
Dodatkowym rezultatem projektu jest rozwijanie umiejętności społecznych dzieci i pokazanie jak mogą wpływać na wprowadzanie zmian swoim najbliższym otoczeniu we współpracy z rodzicami, władzami i mieszkańcami. Dla nas bardzo ważnym efektem dodanym jest także to, że we wszystkich działaniach uczestniczyli chłopcy, równie chętnie jak dziewczynki. Jest to nie do przecenienia przy ogromnym „sfeminizowaniu” przedszkolnych programów pracy z dziećmi.
Efekty programu w gminach:
- wymieniona podłoga w sali przedszkolnej,
- dokupiona ławeczka do ogrodu,
- wymieniony płot,
- wymienione drzwi,
- nowa piaskownica,
- promocja biblioteki,
- odnowiony pomnik patrona szkoły,
- odnowiony plac zabaw,
- oczyszczone koszy do segregacji śmieci.
DLACZEGO WARTO REALIZOWAĆ PROGRAM „PRZEDSIĘBIORCZE DZIECI”
Według nauczycielek program:
- pozwala realizować podstawę programową w sposób kreatywny, spontaniczny,
- rozwija w dzieciach otwartość, śmiałość,
- zwiększa wiedzę na tematy rzadko proponowane dzieciom i pomijane w edukacji (przedsiębiorczość, ekonomia),
- pobudza nauczyciela do samorozwoju ( wiedza/umiejętności/dyspozycje w zakresie przedsiębiorczości),
- rodzice doceniają nauczyciela, bo realizuje z dziećmi temat, który dla rodziców jest ważny ( przedsiębiorczy człowiek poradzi sobie w życiu, dzieci rozumieją co znaczy „zarabianie” i „oszczędzanie”, nabierają szacunku dla pracy),
- rodzice chętnie włączają się w realizację projektu,
- program rozwija umiejętności nie tylko szkolne, ale i życiowe.
Wypowiedzi dzieci, anegdoty:
Dzieci idą ze swoimi rysunkami „Co chcemy zmienić?” do pani dyrektor. Chłopiec w grupie, który jest bardzo nieśmiały, małomówny, nie współpracuje ze specjalistami, pierwszy gdy został poproszony, podszedł do biurka pani i zaczął opowiadać swoje narysowane pomysły zmian.
Podczas wizyty w sklepie jedna z dziewczynek bierze do ręki wafelki, a dzieci wołają: „Nie! Nie wolno, tego nie mamy na liście zakupów!” (wszyscy wokół śmiali się, kiedy nasze dzieci robiły zakupy, bo bardzo skrupulatnie trzymały się listy).
Partnerzy:
Narodowy Bank Polski
Fundacja Wspomagania Wsi
