Grupa Zabawowa

Według dr hab. Ewy Haman z Wydziału Psychologii Uniwersytetu Warszawskiego dla rozwoju mózgu absolutnie kluczowe są pierwsze 4 lata życia (w tym w szczególności pierwszy rok życia), a rozwój ten jest zasadniczo wspierany przez dostarczanie dziecku odpowiednio złożonych bodźców w przyjaznej atmosferze (Johnson, de Haan, 2018).
Najlepszym przykładem „odpowiednio złożonych bodźców” jest system językowy, który każdy człowiek opanowuje od najmłodszych lat, żeby móc komunikować się i zdobywać wiedzę (Kuhl i in., 2008), a „przyjazna atmosfera” oznacza akceptujące, wspierające środowisko społeczne (Hart i Risley, 1995; Suskind i in., 2015).
Wczesna komunikacja dziecka z otoczeniem społecznym (rodzicami, innymi osobami znaczącymi oraz w ogóle innymi ludźmi) w sposób konieczny przekłada się na rozwój mózgu (Kuhl, 2015; Romeo i in., 2017).
Sprawności intelektualne, emocjonalne i społeczne, które warunkują zdolność dziecka do efektywnego udziału w procesie edukacji w późniejszym okresie zależą od tego, w jak dobrych warunkach rozwijało się ono w ciągu pierwszych czterech lat, w tym w czasie pierwszego roku życia, oraz od tego, jaki poziom rozwoju językowego osiągnie ono już w wieku 2 lat (Roulstone i in. 2011).

• Grupa Zabawowa w Rodakach, gmina Klucze
  Swoją przygodę z Grupami Zabawowymi rozpoczęłyśmy – razem z koleżanką – pełne obaw. Wprawdzie szkolenie, które przeszłyśmy trochę je rozwiały, ale… Tak naprawdę nie bałyśmy się kontaktu z dziećmi, obawiałyśmy się, jak na zajęcia zareagują mamy, które również miały uczestniczyć w spotkaniach. Bałyśmy się ich biernych postaw i braku współpracy z nami i z innymi mamami.
  Swoją pracę zaczęłyśmy od wyjaśnienia mamom jak duże ma znaczenie i jak ważna dla ich dziecka jest wczesna edukacja oraz kontakt z grupą rówieśniczą. Starałyśmy się je przekonać jak ważny jest kontakt dziecka z rodzicem traktowany nie jako sprawowanie opieki ale jako partnerstwo w zabawie i nauce.
  Początki nie należały do najłatwiejszych, trudno było „ruszyć” mamy do wspólnych zabaw z dziećmi. Prace plastyczne, wykonywane w pozycji siedzącej, owszem, mamy robiły, ale już same zabawy ruchowe okazały się trudnością ciężką do pokonania. Z czasem było jednak coraz lepiej. ,,Nasze” mamy zobaczyły ile radości i uśmiechu dają dzieciom wspólne zabawy. Dziecko potrzebuje pomocy dorosłego do zorganizowania zabawy, a największą dla niego frajdą jest udział w niej dorosłego. Wprowadziłyśmy zabawy ze śpiewem, z elementami ruchowymi, wspólne masażyki, „całuskowe” wyliczanki, powitanki, tańce integracyjne, które stały się nieodłącznym elementem naszych spotkań. Zauważyłyśmy, że zabawy ruchowe budują świadomość ciała, doskonalą ruch, rozwijają ciekawość świata. Uśmiech rodzica stanowił w naszym wypadku najlepszą zachętę do podejmowania nowych wyzwań. Mamy skrupulatnie składały i zbierały wszystkie prace plastyczne, deklarując równocześnie, że po powrocie do domu zrobią takie same albo i podobne, bo to wspaniałe zajęcie dla dziecka i zupełnie coś nowego. Mogłyśmy obserwować jak ze spotkania na spotkanie mamy stają się jakby małymi dziećmi i cudownie bawią się ze swoimi pociechami.
  Dzięki udziałowi w Grupie Zabawowej mamy miały okazję do poszerzenia swojej wiedzy na temat rozwoju dzieci w okresie wczesnego dzieciństwa oraz rozwoju kompetencji rodzicielskich w zakresie wspierania dzieci. Większość mam od września będzie posyłać swoje dzieci do przedszkola, a wszystkie mamy wiedzę zdobytą na zajęciach będą z pewnością wykorzystywać.
  Edyta Kidawa Półkoszek – animatorka

• Grupy Zabawowe w gminie Kętrzyn
  W „Gminnej Strategii Wyrównywania Szans Edukacyjnych gminy Kętrzyn” zapisaliśmy konieczność stworzenia oferty edukacyjnej dla najmłodszych dzieci. Realizując zapisy Strategii przygotowaliśmy – dzięki szkoleniom Fundacji Komeńskiego – animatorki i społeczność młodych mam do udziału w nieznanej na naszym terenie formie edukacyjnej – Grupach Zabawowych.
  Utworzyliśmy cztery Grupy Zabawowe, funkcjonujące przy świetlicach wiejskich. Ponieważ rodzice z innych miejscowości proponowali, aby rozszerzyć zasięg działalności Grup Zabawowych o ich miejscowości, kilka miesięcy później przeszkoliliśmy kolejne animatorki, które zajęły się organizacją następnych Grup Zabawowych. Jesteśmy otwarci na wszelkie inicjatywy w tej dziedzinie. Rozumiemy korzyści, jakie wypływają ze wspólnego udziału w zajęciach rodziców i dzieci. Gmina finansuje działalność Grup Zabawowych, zatrudnia – w ramach swojego budżetu – panie prowadzące zajęcia.
  W moim przekonaniu na początku działania Grup Zabawowych dużej pracy Animatorek wymagała zmiana mentalności dorosłych, którzy chwilami nie do końca rozumieli, że są na równi z dziećmi uczestnikami zajęć. Dzieci chętnie biorą udział w spotkaniach, istnieje jednak potrzeba większego zaangażowania rodziców w proces wyrównywania szans edukacyjnych ich dzieci.
  Opinie animatorek Grup Zabawowych są coraz bardziej optymistyczne. Organizacja wspólnie z rodzicami atrakcyjnych zajęć w swojej Grupie Zabawowej owocuje różnymi pomysłami, wesołą atmosferą spotkania i pytaniami: „Dlaczego tak krótko?, Kiedy znowu…?”
  Irena Trzeciakowska – inspektorka ds. oświaty w Gminie Kętrzyn

Z OBSERWACJI ANIMATOREK GRUP ZABAWOWYCH

• Frekwencja ze spotkania na spotkanie coraz lepsza. Zauważyłyśmy olbrzymie zmiany w zachowaniu naszych milusińskich. Wielu z nich bardzo się otworzyło. Dzieci coraz chętniej biorą udział w proponowanych zabawach, są bardziej śmiałe, a przez to aktywne. Zawiązały się pierwsze przyjaźnie.
  Animatorka Grupy Zabawowej w Gaworzycach
• Mamy zwracają uwagę na to, iż jest to ich czas spędzony z własnym dzieckiem – budowanie więzi, ciekawe spędzanie czasu. Nie myślą o innych sprawach domowych, tylko o wspólnej zabawie. Mają też okazję same wyjść z domu, co w warunkach wiejskich nie jest zawsze takie proste. Rodzice bardzo angażują się w budowanie domków, sklepików, a potem dzieci wymyślają różne przy tym zabawy, a na końcu mają wielką frajdę z burzenia tych budowli. Hitem jest tor przeszkód ułożony z kół hula-hop. Mamy same wymyśliły tę zabawę, trzymały koła w różnych pozycjach, a dzieci przedzierały się. Było to lepsze od tunelu, w którym dzieci trochę się bały.
  Animatorki z gmin Mircze i Radwanica
• Podczas zajęć Grupy Zabawowej odwiedza nas wiele osób ciekawych tego przedsięwzięcia. Na otwarciu gościliśmy Wójta Gminy Białogard, który odwiedził nas także na jednym z kolejnych spotkań. Radni Gminy oraz pani inspektor ds. Rady Gminy także przyjechali do nas, gdy odbywały się zajęcia. Wiele osób zarówno z naszej miejscowości, jak i sąsiednich zagląda do nas i pyta o naszą Grupę Zabawową. Rodzice z innych wiosek przychodzą i mówią nam, że fajnie, gdyby ich dzieci mogły uczestniczyć w takich zajęciach.
  Pracownicy Biblioteki w Pomianowie, filia biblioteki w Stanominie
• Już po tych kilku spotkaniach można zaobserwować jak, zmieniły się dzieci. Na początku wszystkie były „przylepione” do mam, teraz nawiązują kontakty między sobą. Również mamy zbliżyły się do siebie i wymieniają się doświadczeniami związanymi z wychowywaniem dzieci.
  Animatorka Grupy Zabawowej z Różanowic

Badania Fundacji Rozwoju Dzieci („Grupy Zabawowe. Raport z badań 2012”) potwierdziły znaczący wpływ Grup Zabawowych na rozwój dzieci w zakresie: nawiązywania kontaktu, dzielenia pola uwagi, nazywania emocji i relacji oraz samoświadomości. Większość badanych rodziców przywołuje kompetencje społeczne jako jeden z obszarów, który rozwinął się u ich dzieci uczestniczących w zajęciach. Rodzice byli także zaskoczeni samodzielnością dzieci i ich zdolnością zaadaptowania się do grupy i wspólnej zabawy z innymi.