Centrum Dziecka i Rodziny (CDiR) to rozwiązanie dla samorządów, które chcą efektywniej wspierać rodziny z małymi dziećmi. Władze gminy wraz z przedstawicielami mieszkańców, organizacji pozarządowych oraz lokalnych instytucji, takich jak ośrodek pomocy społecznej, przedszkole, szkoła, ośrodek zdrowia, biblioteka na podstawie wyników lokalnej diagnozy potrzeb tworzą plan współpracy instytucji. Założeniem Centrum jest przełamanie resortowości zadań i budżetów instytucji oraz stworzenie przestrzeni współpracy wszystkich instytucji i organizacji gminnych odpowiedzialnych za dobrostan małych dzieci i rodzin.
Usługi opiekuńczo-edukacyjne dla rodzin z małymi dziećmi należą do zadań własnych gmin, ale gminy nie mają obowiązku prowadzenia takich usług. W efekcie dzieci od urodzenia do czasu pójścia do przedszkola, zwłaszcza mieszkające na wsiach, najczęściej są “niewidzialne”. Poważną przeszkodą w tworzeniu lokalnych zintegrowanych usług jest struktura organizacyjna. Zadania gminy w obszarze pomocy społecznej, edukacji, zdrowia, kultury mają oddzielne (resortowe) ścieżki finansowania, co prowadzi do sektorowości usług, braku kontaktu pomiędzy instytucjami i trudności w łączenia budżetów poszczególnych instytucji. Zadaniem Centrum Dziecka i Rodziny jest przełamanie tej resortowości.
Centrum Dziecka i Rodziny – struktura i działania
Tworzenie CDiR – kolejne kroki
- Opracowanie partycypacyjnej diagnozy potrzeb rodzin z dziećmi
- Opracowanie planu współpracy instytucji
- Wybór Zespołu Koordynującego i koordynatora/koordynatorki
- Wybór instytucji, przy której będzie afiliowane CDiR
- Przygotowanie oferty CDiR
- Promocja działań CDiR
Należy podkreślić, że CDiR ma charakter integracyjny – jest dostępne dla wszystkich rodzin, także tych znajdujących się w trudnej sytuacji. Centrum nie jest nową instytucją, jego działania bazują na już funkcjonujących instytucjach samorządowych bądź organizacjach. W zależności od sytuacji w gminie CDiR może być afiliowane przy ośrodku pomocy społecznej, domu kultury, bibliotece czy organizacji pozarządowej. Centra oferują różnego rodzaju zajęcia dla dzieci i rodziców. Oferta Centrów jest bezpłatna.
Przykładowe usługi CDiR
- Grupy Zabawowe
- Biblioteczka dla najmłodszych
- konsultacje specjalistyczne
- warsztaty dla rodziców
- konsultacje specjalistów
- badania przesiewowe
- warsztaty dla kobiet w ciąży
- dyżury położnych
- porady prawne
- rodzinne pikniki
Centrum Dziecka i Rodziny – współpraca instytucji i organizacji
Legenda:
Edukacja – żłobek, przedszkole, szkoła podstawowa
Władze gminy – urząd gminy, rada gminy, rady sołeckie, sołtysi i sołtyski
Pomoc społeczna – Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej
Służba zdrowia – ośrodki zdrowia, położne i pielęgniarki środowiskowe
Instytucje powiatowe – Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie, Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna
Świetlice – afiliowane np. przy szkołach, ośrodkach pomocy społecznej
Instytucje kultury – dom kultury, biblioteka
NGO – organizacje pozarządowe, kluby sportowe, ochotnicza straż pożarna, harcerstwo, koło gospodyń wiejskich i inne
Więcej informacji:
- O projekcie „Centra Dziecka i Rodziny – wsparcie dla rodzin z małymi dziećmi z terenów wiejskich” https://www.frd.org.pl/programy/centra-dziecka-i-rodziny-wsparcie-dla-rodzin-z-malymi-dziecmi-z-terenow-wiejskich-2/
- O projekcie „Lokalny system wsparcia rodzin zagrożonych wykluczeniem” www.frd.org.pl/programy/lokalny-system-wsparcia-rodzin-zagrozonych-wykluczeniem/
- O projekcie „Centra Dziecka i Rodziny – Oriflame”
- Olszyna i Niwiska (2015): www.frd.org.pl/programy/centra-dziecka-i-rodziny-oriflame/
Jeziorany (2016): www.frd.org.pl/programy/centrum-dziecka-i-rodziny-jeziorany/ - Publikacja „Rozwój postaw obywatelskich na terenach wiejskich – gminne strategie wyrównywania szans edukacyjnych” www.frd.org.pl/wp-content/uploads/2016/02/Rozwoj_postaw_obywatelskich_www.pdf
- Publikacja „Centra Dziecka i Rodziny” hwww.frd.org.pl/wp-content/uploads/2016/03/FRD_CDiR_final.pdf